دادخواهی درویش از مراجع قضائی
نوروزی: ارشاد باید به «رستاخیز» خسارت بدهد.
عسل عباسیان: احمدرضا درویش در پی مسائل پیش‌آمده برای فیلمش، اقدام به شکایت به دیوان عدالت اداری کرد و همچنان سرنوشت فیلم سینمایی «رستاخیز» نامشخص است. در راستای مسائل ایجادشده برای این فیلم، با کامبیز نوروزی، حقوق‌دان متخصص در عرصه حقوق فرهنگی، گفت‌وگویی کوتاه داشته‌ایم.
توقیف اکران یک اثر سینمایی نظیر «رستاخیز» به لحاظ قانونی مجاز است؟
از نظر مقررات موجود در زمینه اکران فیلم‌های سینمایی، این‌گونه است که پروانه نمایش یک فیلم توسط وزارت فرهنگ بعد از طی مراحل مربوط به بازبینی در شورای پروانه نمایش صادر می‌شود. بعد از آنکه پروانه نمایش صادر شد، فیلم در شورای اکران، برنامه اکران می‌گیرد و می‌رود برای نمایش در گروه سینمایی تعیین‌شده. این روند براساس قانون تشکیل وزارت ارشاد و تصویب نامه هیأت‌وزیران و چند آیین‌نامه وزارتی به اجرا درمی‌آید. در مورد هر فیلم سینمایی، شورای پروانه نمایش این اجازه را دارد که اگر فیلم با معیارهایی سازگار نباشد، پروانه نمایش برای آن فیلم صادر نکند اما اگر پروانه نمایش صادر شد، فیلم حتما باید به نمایش عمومی درآید بااین‌حال چنانچه بعد از شروع اکران نمایش یک فیلم برای نظم یا امنیت عمومی و ملی از سوی وزارت ارشاد نامناسب تشخیص داده شود، می‌شود از ادامه نمایش فیلم جلوگیری کرد اما در این قبیل موارد که بعد از شروع اکران فیلم، از ادامه اکران جلوگیری می‌شود، آرایی صادر شده که به موجب آن آرا، فیلم مستحق دریافت خسارت از دولت است.
یعنی وزارت ارشاد باید به «رستاخیز» خسارت پرداخت کند؟
بله. با این مقدمه، باید گفت که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به‌لحاظ حقوقی می‌توانسته جلو ادامه اکران رستاخیز را بگیرد، اما اگر به اصول حقوقی مراجعه کنیم، پرداخت خسارت به عوامل فیلم «رستاخیز» از سوی دولت لازم است.
از سوی دیگر نهادهای قانونی، چه امکانی برای مشخص‌شدن آینده این فیلم وجود دارد؟
نکته‌ای که درباره فیلم «رستاخیز» قابل بحث است، این است که این فیلم یکی از مهم‌ترین فیلم‌هایی است که با تلاش‌های بسیار درخصوص یکی از مهم‌ترین بخش‌های تاریخ شیعه و با رعایت تمام موازین شرعی ساخته شده. اصولا از نظر حقوقی این قاعده بسیار مهم است که قوانین و مقررات باید به شکل پایدار و قدرتمندانه به اجرا دربیاید. بنابر اخباری که داریم، فیلم «رستاخیز»، مورد تأیید بسیاری از مراجع محترم بوده و با رعایت قوانین حاکم ساخته شده، اگر بنا بر این باشد که با هر اعتراضی، از نمایش یک اثر سینمایی قانونی جلوگیری شود، این بی‌ثباتی لطمه بزرگی به صنعت سینما وارد می‌کند، از سوی دیگر بعضی موضوعات که نسبت به فیلم «رستاخیز» مطرح شد، در سطوح بزرگوارانی بود که شاید وزارت ارشاد نمی‌توانست به‌تنهایی در مقابلشان اقدامی کند و در اینجا از دولت و شخص آقای رئیس‌جمهور که به‌عنوان حقوق‌دان خودشان را معرفی می‌کنند و بر حقوق‌دان‌بودنشان همیشه تأکید داشته‌اند، انتظار می‌رود نسبت به موضوع نمایش فیلم «رستاخیز» مستقیما وارد شوند و هم از وزارتخانه دولت خودشان حمایت مستقیم کنند و هم از یک اثر سینمایی فرهنگی شیعی. در این موضوع، هم وزارت ارشاد تنها ماند و هم فیلم «رستاخیز» و دولت و آقای رئیس‌جمهور هیچ واکنشی نسبت به آنچه که علیه این فیلم اتفاق افتاد، نشان ندادند. عرصه فرهنگ فاقد حمایت‌های قابل‌اعتنا از سوی دولت است و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اگرچه شایسته بعضی انتقادهاست اما گویا در این عرصه تنها مانده و حمایتی از سوی دولت ندارد.
آسیب این تزلزل در اجرای مقررات قانونی، در درازمدت چه خواهد بود؟
تزلزل در اجرای مقررات قانونی درخصوص سینما بیش از هرچیزی به خود صنعت سینما آسیب می‌زند و باز دراین‌میان در سطوح بالاتر از سوی نهادهایی مثل سازمان سینمایی یا وزارت فرهنگ و ارشاد باید اقدامات قاطع حمایتی سازماندهی و اجرا شود.
