حمایت سینماگران از فیلم «درویش» در گفتوگو با «شرق»
احقاق حق «رستاخیز»
شرق: «طبق نامهای که از وزارت ارشاد به شورای صنفی نمایش ابلاغ شد، اکران فیلم سینمایی «رستاخیز» تعلیق شده است و در جلسه شورای صنفی نمایش تصویب شد بهمدت یک هفته به احترام امامحسین(ع) بر سردر سینماهایی که فیلم را از ٢۴ تیرماه اکران کردند، پرده سفید نصب شود تا در همین مدت در مورد اکران آن تصمیمگیری شود». اینها صحبتهای غلامرضا فرجی، سخنگوی شورای صنفی نمایش است در گفتوگو با «شرق» درباره شرایط اکران فیلمی که اینروزها مُهر توقیف بر پیشانی دارد. سهم «رستاخیز» از اکران تا به امروز تنها چند سانس محدود بوده است و همچنان ٧۵ سینما در تهران و شهرستانها منتظر پاسخی روشن از سمت وزارت ارشاد مبنیبر اکران این فیلم هستند. احمدرضا درویش، کارگردان این فیلم سینمایی، که نتیجه ١٠ ساله فعالیت خود و همکارانش در هالهای از ابهام و تعلیق بهسر میبرد، طی چندروز گذشته واکنشهای بسیاری به منتقدان فیلمش نشان داد. او در آستانه عید فطر با لحنی تند دولت را خطاب قرار داد و گفت: «به دستور دولت تدبیر و امید! در معاملهای کاملا سیاسی در برابر جهل و بیاخلاقی، پژواک ندای حسین(ع) رستاخیز را از اکران سینماهای کشور پایین کشید… به قضاوت تاریخ، پرچم حسین(ع) با ندای مراجع عالیقدر، افراشته خواهد ماند».از سویی، مخالفان «رستاخیز» همچنان بر عدم اکران فیلم پافشاری میکنند و پلاکاردهایی مثل «اکران فیلم رستاخیز ممنوع» یا «من به اکران فیلم رستاخیز اعتراض دارم» مقابل وزارت ارشاد دستبهدست میشود. هرچند در میان مخالفان سرسخت این فیلم سینمایی، چند نفر از سینماگران مدافع احقاق حق رستاخیز شدند و واکنشهایی نسبت به مشخصشدن شرایط اکران این فیلم نشان دادند.
داریوش مهرجویی یکی از سینماگرانی است که نسبت به اعتراضهای اینچنینی مقابل وزارت ارشاد انتقاد دارد. او در اینباره به ایلنا میگوید: «یک فیلمساز کاربلد و خوشنام، فیلم سختی را کارگردانی کرده و ساخته و مجوز لازم را برای اکران گرفته است، حالا نباید نمایش این فیلم تحتتأثیر اعتراضات خیابانی قرار بگیرد. حتی اگر گروهی با این فیلم یا فیلمهای دیگر مخالف هستند نباید مانند چماقداران به خیابان بریزند و اعتراض کنند. حتی اگر چنین اتفاقی افتاد، ارشاد نباید از مجوز خود پا پس بکشد».
کمال تبریزی نیز از دیگر سینماگرانی بود که به عدم اکران رستاخیز واکنش نشان داد. او در یادداشتی به آینده فیلمسازی در ایران اشاره کرد و نوشت: «رفتار حذفی و عدم وجود تعامل لازم با فیلمسازان روزبهروز دایره موضوعات سینمایی را از مضامین دینی و مذهبی، تهی و سینماگران را دلزده و ناامید، ناخواسته به سوی نوع دیگری از فیلمسازی میکشاند که نمایش آنها بر پرده سینماها در حال تکثیر است! سرگرمی خلسهآوری که اندیشه در آن کمترین حضور را دارد! ادامه ممانعت از نمایش آثار توقیفی، تا آنجا که حتی دامن اثری همچون «رستاخیز» را نیز میگیرد سرانجام به نقطهای منتهی خواهد شد که نتیجهاش تسلط روحیه احتیاط و بیتفاوتی بر فضای سینمای ایران و در مقابل و در آیندهای نه چندان دور، حاکمیت تدریجی فیلمهای بیخاصیت و مبتذل بر سالنهای نمایش کشور است». منوچهر محمدی، تهیهکننده سینمای ایران نیز در گفتوگویی با ایسنا درباره لغو اکران این فیلم یادآور شد که رسانههای خارجی به دنبال خوراک برای خود هستند و سعی میکنند هر نقطه ضعف یا نکته منفی را بزرگنمایی کنند. عدم نمایش یک فیلم شاید در حالت عادی چندان عجیب نباشد اما توقیف یک فیلم دینی هزینههای زیادی را به بار میآورد.
کانون کارگردانان جلسهای تشکیل نداده
همایون اسعدیان، رئیس کانون کارگردانان سینمای ایران درباره واکنش این کانون نسبت به حواشیای که منجر به توقف فیلم «رستاخیز» شده به «شرق» گفت: «شورای مرکزی کانون کارگردانان هنوز در این زمینه جلسهای تشکیل نداده و به محض اینکه تشکیل جلسه دهد، نتیجهاش را رسانهای میکنیم.»
پرتوی: معترضان، محق نیستند
کامبوزیا پرتوی، سناریست و کارگردان مستقل سینمای ایران نیز در گفتوگو با «شرق» به حواشی این فیلم اعتراض کرد و گفت: «اتفاقا روزی که به اکران این فیلم اعتراض شد، من هم جلوی وزارت ارشاد بودم و معترضان را دیدم. تعدادشان واقعا قابل توجه بود، شاید ١۵ نفر و شاید هم ١٨ نفر و همین تعداد کافی بوده برای پایینکشیدن یک فیلم. توقف این فیلم، بیاختیاری مدیریت فرهنگی را نشان میدهد. همانطور که بعضا دیده شده عدهای کنسرتها را هم میبندند. آنها که اعتراض میکنند، اصلا محق نیستند. چون قبلا یک رئیسجمهوری انتخاب شده و بعد آن رئیسجمهور، دولت چیده و اعضای آن دولت به این فیلم پروانه نمایش دادند. نمیدانم چقدر این افراد را پررو کردهاند که هرجا بروند، هرچه را دلشان بخواهد میبندند. باید برای ناتوانی مدیریت فرهنگی فکری کرد؛ چون مجموعه مدیریت فرهنگی میتوانست مقتدرتر از این عمل کند. همیشه عدهای جلو میآیند و فیلمی را پایین میکشند و نمیدانم در برابر این اتفاقات چه میتوان کرد. مدیران فرهنگی باید فکری برای این افراد بکنند و یکبار هم که شده اقتدارشان را نشان دهند. بهخصوص درمورد «رستاخیز» که پیش از ساخت حتی با نظر مجتهدان هماهنگ بوده. از اتفاقاتی که برای «رستاخیز» افتاده واقعا متأسفم. مکررشدن این توقیفها سبب میشود ما دوباره فکر کنیم از کجا سرمایهگذاری پیدا کنیم که در این سینما احساس امنیت کند و چه کنیم تا باز چرخ سینما بچرخد. مجموع این اتفاقات، تأسفبار هستند. ابوالحسن داوودی نیز روز گذشته در گفتوگو با ایسنا توقیف «رستاخیز» را جفا خواند و گفت: «بهدلیل وضعیتی که برای این فیلم پیش آمده، شورای صنفی نمایش در جلسه امروز خود در یک موقعیت ویژه تصمیمگیری قرار داشت و همه اعضای شورا بر اینامر متفقالقول بودند که با توجه به جفایی که به فیلم «رستاخیز» رفته است، باید تصمیم جدی بگیریم و از این فیلم بیشترین حمایت را داشته باشیم».اما «شهرام مکری»، کارگردان سینما، نیز میگوید: «فکر میکنم حق طبیعی یک فیلم اکران است و با پایینکشیدهشدن از اکران، از حق طبیعیاش محروم میشود. وقتی یک فیلم مراحل قانونی را طی میکند، برای ساختهشدن و نمایش، فارغ از اینکه چه کسی آن را ساخته یا نماینده چه تفکری است، نباید جلو قانونی که به آن مجوز اکران داده، ایستاد. چنین چیزی سبب عدم اطمینان به قانون و نهایتا ایجاد ناامیدی میشود. من متأسفانه «رستاخیز» را ندیدم اما فکر میکنم چون فیلم هم قانونی تولید شده و هم زیر نظر همین قانون مراحل مختلف را طی کرده، باید به آن قانون احترام بگذاریم و چون قانون برایند نظر مردم است، بگذاریم خود مردم فیلم را ببینند و دربارهاش قضاوت کنند. جالب است که بسیاری از معترضان اصلا فیلم را ندیدهاند و چطور میشود بیاینکه فیلمی دیده شود، درباره آن قضاوت کرد؟» در اجرای قانون تفاوتی بین خانه پدری و رستاخیز وجود ندارد. فیلمی که مجوز اکران دارد، باید گران شود. با اینکه به نظر میرسید با توقیف فیلم سینمایی رستاخیز فیلم دوران عاشقی علیرضا رئیسیان جایگزین آن خواهد شد اما شورای صنفی نمایش امیدوار است طی یک هفتهای که برای تعیینتکلیف شرایط اکران فیلم رستاخیز در نظر گرفته شده است، مشکلات نمایش فیلم مرتفع شود. در نهایت باید دید اینبار دلواپسان پیروز میدان خواهند شد یا مجوز وزارت ارشاد؟