اکران رستاخیز در میان نگرانی،توهین! و حمایت

ساخت فیلم های مذهبی همیشه با اما و اگرهای زیادی مواجه بوده و بخاطر حساسیتی که نسبت به این کارها وجود دارد معمولا زمان ساخت و بعد از آن موقع پخش با حواشی همراه هستند. رستاخیز آخرین اثر ساخته شده در کشورمان با موضوع تاریخی، دینی است که به خاطر پرداختن به عاشورا بحث های زیادی را به دنبال داشته؛ بحث هایی که به نظر می رسد بیشتر از روی احساس مطرح می شود تا منطق و تأمل.
از تولید تا اکران
تحقیقات فیلم رستاخیز تقریبا از اواسط سال ۸۱ آغاز شد و بعد از پشت سر گذاشتن فراز و نشیب های زیاد نهایتا سال ۹۲ در سی و دومین جشنواره فجر به نمایش درآمد و با نامزدی در یازده بخش و دریافت هشت سیمرغ بلورین بهترین فیلم در این دوره از جشنواره شد. در اولین اکران رستاخیز نقدهای زیادی عنوان شد مبنی بر اینکه فیلم از چند جهت اشکال دارد. اول اینکه از نظر تاریخی و داستانی  چندان معتبر نیست،دوم نباید چهره بزرگانی مانند حضرت ابوالفضل علیه السلام  نشان داده شود. سر و صدا ها و اعتراض های اخیر ، بیشتر حول مورد دوم است. بعد از پایان جشنواره برخی علما و مداحان نسبت به این مورد اعتراض کردند اما  عوامل فیلم نسبت سکوت کردند . همزمان علی جنتی وزیر ارشاد و حجت الله ایوبی رییس سازمان سینمایی با دفاع از فیلم چندین بار تأکید کردند که اکران رستاخیز با همفکری و رضایت مراجع اتفاق خواهد افتاد. در فاصله این دو سالی که از نمایش رستاخیز در جشنواره  می گذرد چندین بار بحث اکران عمومی مطرح شد تا اینکه نهایتا فیلم در میان فیلم های اکران عید فطر قرار گرفت و از چهارشنبه به سینماها می آید.

تبلیغات گسترده قبل از اکران و حمایت تلویزیون
عوامل رستاخیز  از چندی پیش همه  تلاش خود را برای بهتر دیده شدن فیلم به کار گرفتند. از ابتدای امسال درویش به همراه تعدادی از عوامل با حضور در نشست هایی که در شهرهای مختلف برگزار می شود به معرفی و تبلیغ مشغول هستند. سایت فیلم از مدتی قبل راه اندازی شده و اواخر خرداد ماه صفحه اینستاگرام فیلم فعال شد. همچنین در مراسم افتتاحیه اکران «رستاخیز» روز دوشنبه در محل باغ موزه دفاع مقدس برگزار و از ۶ هنرمند راوی نهضت امام حسین(ع) تجلیل شد.
در طول یک ماه اخیر چندین برنامه زنده تلویزیونی به رستاخیز پرداخته اند؛ نمونه آن حضور احمدرضا درویش و فرهاد قائمیان در کنار محسن مومنی شریف رییس حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی در برنامه اهالی بهشت از شبکه قرآن است که مومنی در آنجا درباره رستاخیز گفت: فیلم «رستاخیز» هدیه سینمای کشور به جهان اسلام است. این فیلم در شرایطی روی پرده می رود که سیمای رحمانی اسلام خدشه دار شده است و این فیلم ریشه های دنیای اسلام را نمایش می دهد. همچنین درویش مدتی پیش در شبکه الکوثر به تفصیل درباره فیلم حرف زد.

از  آن طرف تبلیغات گسترده فیلم در تلویزیون شروع شده و از شب قدر تا حالا مدام تیزر و زیرنویس آن پخش می شود.

#تحریم رستاخیز
با نزدیک شدن به اکران از اواسط هفته پیش بحث تبلیغات جدی تر شد و با پخش تیزرهای تبلیغاتی از تلویزیون و پیش فروش بلیت خیلی ها از فیلم باخبر شدند. با وجود اینکه مدتی است تیم تبلیغاتی فعال شده اما ورود به شبکه های اجتماعی به سرعت خبر اکران فیلم را پخش کرد و حالا چند روزی است که فضای مجازی را به شدت تحت تاثیر قرار داده. راه افتادن موج هایی که خیلی زود در شبکه های اجتماعی جریان سازی می کنند این بار از آن رستاخیز شده و تقریبا در تمام شبکه ها صفحه ای به نام این فیلم وجود دارد. همه اما در حمایت از فیلم نیست و برخی خواهان عدم اکران آن هستند!
اولین پیام با این عنوان که #جلوی اکران رستاخیز را بگیریم در گروه های تلگرام پخش شد و بعد با راه افتادن یکی دو صفحه در اینستاگرام در عرض چند ساعت تعداد زیادی هشتگ و کمپین برای تحریم فیلم فعال و به یکباره حجم بالایی از محتوای فضای مجازی درگیر با این موضوع شد. اولین پیامی که راه اندازی این جریان با آن شروع شده چندان مبنای درستی ندارد. خوب یا بد شتابزدگی و هیجانی که به واسطه ذات شبکه های اجتماعی وجود دارد آنقدر سریع کاربر را وادار به عکس العمل می کند که جای چندانی برای تامل و تحقیق نمی گذارد.

 حساب کسانی که نگران هستند؛ سوا. عده ای با سوء استفاده از موقعیت پیش آمده ، به اعتقادات توهین می کنند. بگذریم…

تقریبا تمام نقد هایی که در حال حاضر مطرح شده و در شبکه های اجتماعی می چرخد مربوط به زمان اکران فیلم در جشنواره است. در حال حاضر حدود ۵۰ دقیقه از فیلم کوتاه شده که قطعا بخش های زیادی از مواردی که جای بحث داشته اصلاح شده. در پستی در صفحه فیلم هم اینطور آمده “نسخه ای از فیلم سینمایی رستاخیز که از عید فطر اکران می شود نسبت به نسخه ای که دوسال پیش در جشنواره فیلم فجر به نمایش درآمد متفاوت است. نسخه قبلی سه ساعت بوده و نسخه فعلی دو ساعت و ده دقیقه است.”
با زیاد شدن شبهاتی که نسبت به رستاخیز عنوان می شود صفحه اینستاگرام فیلم بدون درگیری لفظی با کاربران در پست های جداگانه یکی یکی به شبهات مطرح شده پاسخ می دهد.
نکته قابل توجه اینکه با وجود صفحات زیادی که برای تحریم فیلم راه افتاده اما دنبال کننده زیادی ندارد و در هیچ کدام از صفحات حتی تعداد لایک کردن پست ها به هزار هم نمی رسد در صورتیکه معمولا راه افتادن کمپین های اینچنینی خیلی سریع مورد توجه قرار می گیرد و در همان لحظات اول میلیونی لایک دارد.
اما حواشی فیلم و فضایی که در شبکه های اجتماعی ایجاد شده از حالت عادی اعتراضی خارج شده و بیشتر شبیه به حالت التهاب و تهدید رسیده.کاربران شبکه های اجتماعی با تشکیل کمپین اعتراض و تهدید عزم خود را جزم کرده اند که به هر صورتی شده جلوی اکران این فیلم را بگیرند.

حمایت تلویزیون و حوزه هنری

حوزه هنری پخش رستاخیز را بر عهده دارد و تلویزیون بشدت از فیلم حمایت می کند. این نشان می دهد که اشکالات رستاخیز  برطرف شده و  جای نگرانی نیست.

حوزه هنری به عنوان پخش کننده رستاخیز چند سالی است که فیلم هایی را که از نظرش اشکال محتوایی داشته باشند تحریم می کند مانند من مادر هستم، بی خود و بی جهت، پل چوبی و… اما در مورد رستاخیز همچین نظری ندارد و پخش کننده فیلم است. علاوه بر این در حال حاضر در رسانه های رسمی و حتی کسانی که زمان جشنواره به فیلم نقد داشتند واکنشی وجود نداشته و این فضا بیشتر هیاهوی شبکه های اجتماعی است.

حتی غلامرضا فرجی مدیر پخش حوزه هنری که مسئولیت اکران «رستاخیز» را بر عهده دارد می گوید:« همه این اعتراض ها که در صفحات مجازی منتشر شده مربوط به سال ۹۲ است. ما طی جلساتی که با آقای درویش و آقای علیقلی زاده (تهیه کننده) داشتیم حسب چیزی که قانون می گوید عمل می کنیم. فیلم پروانه نمایش دارد و طبق قانون اکران می شود پس جای نگرانی نیست.  البته در این مدت که در استان ها برای اکران فیلم برنامه ریزی کرده ایم این خبرها که الان در تهران مطرح شده، نیست. » درباره برخی صفحات اینستاگرام که بتازگی علیه فیلم راه اندازی شده هم می گوید:« آن ها عکس ها آقای حدادیان،حاج منصور ارضی و دیگر مداحان اهل بیت را استفاده و گفته های سال ۹۲ آن ها را اعلام می کنند.حتی گفته های آیت الله وحید خراسانی مربوط به قبل است. نگرانی ها مرتفع شده ؛ اگر غیر از این بود که پروانه نمایش فیلم صادر نمی شد.»
درویش که در کارنامه خود کارهایی چون دوئل، کیمیا، سرزمین خورشید و.. دارد و معمولا در حوزه دفاع مقدس  فعالیت کرده کمی دور از ذهن است که از سر عمد موضوعاتی را در داستان عنوان کرده باشد که به اصل قیلم عاشورا لطمه وارد کند . خودش می گوید: «این فیلم یک قطره از اقیانوس بی‌کران کربلاست و ما نه مدعی هستیم که در برگیرنده همه سینمای ایران است و نه همه واقعه کربلا بلکه معتقدیم که قدم کوچکی است که ان شاالله با نیت خالص برداشته شده است». و در جایی دیگر با تاکید بر اینکه من بر اساس فتوای مراجع عمل کردم، گفت: « پاسخ من این است که این فیلم پروانه نمایش دارد و هماهنگی های لازم انجام شده بنابراین مشکلی برای اکران ندارد و پیشنهاد می‌کنم که در ابتدا دوستان فیلم را ببینید و سپس درباره آن نظر دهند».
با این حال تا زمان اکران معلوم نیست چه اتفاقی برای رستاخیز رقم می خورد؛ حواشی و اتفاقات افتاده از طرفی هم می تواند عاملی باشد برای بیشتر دیده شدن فیلم.